سیدمحمداسماعیل بن محمدباقر حسینی خاتون‌آبادی اصفهانیسیدمحمداسماعیل بن محمدباقر حسینی خاتون‌آبادی اصفهانی، از علمای اصفهان در قرن یازده هجری بوده است. ۱ - معرفی اجمالیمیرمحمّداسماعیل حسینی خاتون‌آبادی فرزند سیّدمحمّدباقر بن میرمحمّدباقر شاهمراد عالم فاضل، عابد زاهد، فقیه و حکیم مفسّر، در دوشنبه ۱۶ ربیع‌الثّانی سال ۱۰۳۱ق متولّد شد. از شاگردان ملاّمحمّدتقی مجلسی، میرزا رفیعا نایینی، ملاّرجبعلی تبریزی بوده، و از ملاّمحمّدتقی مجلسی و سیّدشرف‌الدّین علی موسوی جزایری اجازه دریافت نموده است. سال‌ها امام جماعت و مدرّس مسجد جامع جدید عبّاسی (مسجد امام فعلی) بود، و شاگردان بسیاری تربیت نمود. در اواخر عمر، در تخت فولاد مدرسه‌ای بنا نمود، و به تدریس و تالیف و عبادت در آن مدرسه مشغول شد. وی سرانجام در سال ۱۱۱۶ق وفات یافت، و در مدرسه خود در تخت فولاد، نزدیک تکیه آخوند ملاّمحمّد زکی مدفون گردید. ۲ - آثار و تالیفاتکتب زیر از تالیفات او است: ۱. اعتقادیّه، به فارسی، موجود در کتابخانه مجلس؛ ۲. انموذج العلوم، به عربی، موجود در کتابخانه مجلس؛ ۳. التّحفه الرّضویه در شرح حدیث عمران صابی، جزو کتب اهدایی آقای مشکاه به دانشگاه تهران؛ ۴. تفسیر قرآن، چهارده جلد که سوره جمعه تا تحریم، در کتابخانه مجلس موجود است؛ ۵. تقویم الایمان و تحقیق المقال به فارسی، موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی؛ ۶. تنقیح العقائد یا تنقیح المقاصد، به عربی، موجود در کتابخانه مجلس؛ ۷. جامع الاخبار و الفتاوی؛ ۸. الجبر و الاختیار، موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی؛ ۹. حاشیه بر الهیّات شفا، موجود در کتابخانه دانشکده الهیّات دانشگاه تهران؛ ۱۰. حاشیه بر شرح اشارات؛ ۱۱. زادالمسافرین و تحفه السّالکین، به فارسی، موجود در کتابخانه مجلس؛ ۱۲. شرح اصول کافی؛ ۱۳. شرح عقاید ملاّجلال دوانی بر عقاید عضدالدّین ایجی، موجود در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران؛ ۱۴. شرح عقاید شیخ صدوق، موجود در کتابخانه دانشکده الهیّات دانشگاه تهران؛ ۱۵. صلاه الجمعه، موجود در کتابخانه مجلس؛ ۱۶. معالم الدّین، در اصول دین، به عربی موجود در کتابخانه مجلس؛ ۱۷. منهاج الیقین در اصول دین، موجود در کتابخانه مجلس؛ ۱۸. نوروزیّه. [۱]
کتابی، محمدباقر، رجال اصفهان، ج۱، ص۴۹-۵۰.
[۲]
جابری انصاری، حسن، تاریخ اصفهان و ری، ص۱۷۶.
[۳]
جابری انصاری، حسن، تاریخ اصفهان و ری، ص۳۰۷.
[۴]
خاتون‌آبادی، سیدعبدالحسین، وقایع السّنین و الاعوام، ص۵۰۵.
[۶]
آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، مصفّی المقال، ص۷۸-۷۹.
[۷]
امین عاملی، سیدمحسن، اعیان الشّیعه، ج۴۳، ص۲۹۳.
[۸]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۹۹.
[۹]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۱۸۶-۱۸۷.
[۱۰]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۲۶۴.
[۱۱]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۱۱۲.
[۱۲]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۱۱۴.
[۱۴]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، زندگی نامه علاّمه مجلسی، ج۱، ص۳۲۳-۳۲۴.
[۱۵]
حائری، عبدالحسین، فهرست مجلس، ج۷، ص۱۶.
[۱۶]
حائری، عبدالحسین، فهرست مجلس، ج۱۰، ص۱۲۲۸.
[۱۷]
حائری، عبدالحسین، فهرست مجلس، ج۱۰، ص۱۳۳۲.
[۱۸]
حائری، عبدالحسین، فهرست مجلس، ج۱۰، ص۱۳۲۹-۱۳۳۰.
[۱۹]
حائری، عبدالحسین، فهرست مجلس، ج۱۲، ص۱۷.
[۲۰]
دانش‌پژوه، محمدتقی، فهرست کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران ج۹، ص۹۷۵.
[۲۱]
دانش‌پژوه، محمدتقی، فهرست کتب اهدایی مشکاه به دانشگاه تهران، ج۵، ص۱۱۹۹.
۳ - پانویس
۴ - منبعمهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۱، ص۵۴۸. |